भारतीय जीवन और दर्शन >> कुमारसम्भव महाकाव्य-कालिदास विरचित कुमारसम्भव महाकाव्य-कालिदास विरचितनेमिचन्द्र शास्त्री
|
0 |
कुमारसंभवं नाम महाकाव्यम्
तिर्यगूर्वमधस्ताच्च व्यापको महिमा हरेः।
त्रिविक्रमोद्यतस्यासीत् स तु स्वाभाविकस्तव॥७१॥
यज्ञभागभुजां मध्ये पदमातस्थुषा त्वया।
उच्चहिरण्मयं शृङ्गं सुमेरोवितथीकृतम् ॥७२॥
काठिन्यं स्थावरे काये भवता सर्वमपितम्।
इदं तु ते भक्तिनम्र सतामाराधनं वपुः॥७३॥
--------------------------
१. प्रत्युवाच स भूधरम् म० सा०।
तदागमनकार्यं नः शृणु कार्यं तवैव तत्।
श्रेयसामुपदेशात् तु वयमत्रांशभागिनः॥७४॥
अणिमादि--गुणोपेतमस्पृष्ट-पुरुषान्तरम्।
शब्दमीश्वर इत्युच्चैः सार्द्धचन्द्रं विभत यः॥७५॥
कलितान्योन्यसामथ्र्यैः पृथिव्यादिभिरात्मभिः।
येनेदं घ्रियते विश्वं धुर्वैर्यानमिवाध्वनि॥७६॥
योगिनो यं विचिन्वन्ति क्षेत्राभ्यन्तरवतिनम्।
अनावृत्तिभयं यस्य पदमाहुर्मनीषिणः॥७७॥
स ते दुहितरं साक्षात् साक्षी विश्वस्य कर्मणाम्।
वृणुते वरदः शम्भुरस्मसंक्रामितैः पर्दः॥७८॥
तमर्थमिव भारत्या सुतया योक्तुमर्हसि।
अशोच्या हि पितुः कन्या सद्भर्तृप्रतिपादिता ॥७९॥
यावन्त्येतानि भूतानि स्थावराणि चराणि च।
मातरं कल्पयन्त्वेनामीशो हि जगतः पिता॥८०॥
|
- प्रथमः सर्गः
- द्वितीयः सर्गः
- तृतीयः सर्गः
- चतुर्थः सर्गः
- पञ्चमः सर्गः
- षष्ठः सर्गः
- सप्तमः सर्गः
- अष्टमः सर्गः